انتخاب دانشگاه؛ انتخابی چالش برانگیز
در مسیر اپلای مقطع دکترا، انتخاب دانشگاه مسأله‌ای کلیدی و نخستین گام برای اخذ موفق پذیرش تحصیلی است که دغدغه‌ی ذهنی بسیاری از دانشجویان به شمار می‌رود. اغلب دانشجویان تمایل دارند که دوره دکترای خود را در یک دانشگاه معتبر که دارای امکانات و زیرساخت‌های آموزشی و پژوهشی قابل توجهی بوده و ترجیحاً کمک هزینه‌ی تحصیلی (فاند) خوبی نیز ارائه می‌نماید، بگذرانند. از این جهت این انتخاب ممکن است بدیهی به نظر برسد. بر این اساس یکی از راه‌های انتخاب دانشگاه برای اپلای دکترا بررسی رتبه‌ی دانشگاه در سطح بین‌المللی است. اما مشکلی که در این رابطه وجود دارد این است که رتبه بندی دانشگاه‌ها بر اساس ظرفیت علمی دوره دکترا موجود نیست. شما جهت انتخاب دانشگاه برای اپلای دکترا تنها به رتبه بندی کلی دانشگاه‌ها دسترسی دارید. بد نیست بدانید که نتایج رتبه بندی دانشگاه‌ها که هر سال منتشر می‌شود در مورد فرصت‌های تحقیقاتی دانشگاه‌ها در کارشناسی ارشد و یا مواردی که از دید یک دانشجوی دکترا مهم به حساب می‌آید اطلاعات خاصی ارائه نمی‌دهد. هدف از این مقاله این است که متناسب با ملاحظات دوره‌های دکترا، به نکاتی بپردازیم که به شما در انتخاب دانشگاه یاری رساند.
ایجاد نظام رتبه بندی انتخاب دانشگاه برای دوره‌ی دکترا
برای ایجاد نظام رتبه بندی انتخاب دانشگاه برای دوره دکترا به مجموعه‌ای از اطلاعات ضروری و مفید نیاز داریم. سیستم رتبه بندی جهانی دانشگاه‌های نشریه آموزش عالی (THE) به طور اختصاصی عوامل زیادی را در رابطه با دانشگاه‌ها ارزیابی و اندازه گیری می‌نماید. در این چارچوب به منظور انتخاب دقیق‌تر دانشگاه برای اپلای دکترا باید آن اطلاعاتی را که بیشتر مربوط به دوره دکترا می‌شود را جهت برآورد رتبه دانشگاه‌ها گردآوری نمائیم. نتایج چنین کاری می‌تواند جهت انتخاب دانشگاه به دانشجویان متقاضی تحصیل در دوره دکترا کمک شایانی نماید. معیارهای انفرادی همانند عملکرد پژوهشی و تعداد جوایز دکترای دانشگاه از جمله‌ی فاکتورهای مورد نیاز ما به شمار می‌آیند. علاوه بر این بایستی به این امر بپردازیم که چگونه و به چه میزان دانشگاه‌های مختلف می‌کوشند تا مقصد جذاب‌تری برای دانشجویان بین‌المللی باشند. در ادامه کار خود را با بررسی عملکرد پژوهشی دانشگاه‌ها آغاز می‌کنیم.
انتخاب دانشگاه بر اساس عملکرد پژوهشی
عملکرد پژوهشی یکی از عوامل مهم تصمیم گیری در خصوص انتخاب دانشگاه است. همان طور که می‌دانید در دوره دکترا بیشترین تمرکز و تأکید بر پژوهش است، از اینرو برای انتخاب دانشگاه مقصد برای اپلای دکترا در نظر گرفتن کیفیت پژوهش دانشگاهی بسیار اهمیت دارد. ذکر این نکته ضروری است که وضعیت عملکرد پژوهشی تنها یکی از موارد کلیدی در سیستم رتبه بندی نشریه آموزش عالی است. معیار مورد اندازه گیری در این نشریه، تعداد ورودی‌ها و خروجی‌های فرآیندهای پژوهشی دانشگاه‌هاست. در این بررسی بیش از ۲۰٫۰۰۰ دانشگاه مورد بررسی قرار گرفته‌اند. رتبه بندی دانشگاه‌ها بر اساس عملکرد پژوهشی در سال ۲۰۱۸ به شرح زیر است:
شاید دیدن برخی از این دانشگاه‌ها در رتبه‌های بالای جدول شگفت‌آور باشد. در واقع برنامه‌های پژوهشی بخش مهمی از فعالیت‌های دانشگاه‌ها را تشکیل می‌دهد. با این وجود در ابتدای امر مشاهده برخی دانشگاه‌ها مانند دانشگاه شینگهوای چین در لیست ده دانشگاه برتر در زمینه‌ی عملکرد پژوهشی جالب توجه است. چنانچه در پی آن هستید که به انتخاب دانشگاه بر اساس عملکرد پژوهشی اقدام نمائید تحلیل‌هایی مشابه که در قالب جدول فوق ارائه شده، راهنمای خوبی است.
انتخاب دانشگاه بر اساس عملکرد آموزشی
انتخاب دانشگاه به منظور اپلای دوره‌ی دکترا بر اساس عملکرد آموزشی ممکن است کمی عجیب و غریب به نظر برسد، چرا که دوره دکترا یک دوره پژوهش-محور است. روش‌هایی که نشریه آموزش عالی جهت رتبه بندی دانشگاه‌ها به کار می‌برد مربوط به محققان دوره کارشناسی ارشد است. در واقع برخی از آن‌ها دستاوردها و تحقیقات دوره کارشناسی ارشد دانشجویان را اندازه گیری می‌کنند. در راستای یک معیار کلی از نسبت تعداد پرسنل دانشگاه به تعداد دانشجویان، محبوبیت دانشگاه و تعداد دانشجویان ورودی، نشریه THE نسبت تعداد جوایز دوره دکترا به دوره کارشناسی و تعداد کل جوایز دوره دکترا را نیز بررسی می‌نماید. به عبارت دیگر، اندازه گیری عملکرد آموزشی در سیستم رتبه بندی نشریه THE ارتباط بسیار نزدیکی به مدارک تحقیقاتی مانند دکترا دارد. در روش انتخاب دانشگاه بر اساس عملکرد آموزشی ۱۰ دانشگاه برتر به شرح ذیل اعلام می‌گردند:
باز هم یادآوری می‌کنیم که رتبه‌بندی‌های ذکر شده رتبه کلی دانشگاه‌هاست که هیچ کدام بیش از رتبه ۱۵ جهانی نیستند. جای تعجب ندارد که این دانشگاه‌ها فرصت‌های تحقیقاتی دکترای خوبی ارائه داده و جهت انتخاب دانشگاه برای اپلای دکترا ایده آل باشند.
در نظر داشته باشید که جدول فوق تنها بر آموزش دکترا متمرکز نیست بلکه اطلاعاتی از قبیل نسبت پرسنل به دانشجویان که مربوط به دوره‌های کارشناسی می‌شود را نیز انعکاس می‌دهد.
انتخاب دانشگاه بر اساس فرصت‌های تحصیل در هر کشور
یکی دیگر از رویکردها به انتخاب دانشگاه، مبنا فرصت‌های تحصیل در خارج از کشور فرض شده و فرد به بررسی دانشگاه‌ها به صورت انفرادی می‌پردازد. در یک مقایسه جهانی، کشورهای مختلف دنیا بر اساس تعداد دانشگاه‌های رتبه بندی شده خود و نحوه کسب رتبه بالا با یکدیگر مقایسه می شوند. برای ساده سازی موضوع به بررسی کشورهایی که دارای بیشترین دانشگاه برتر در جمع ۱۰۰ دانشگاه برتر جهان هستند می پردازیم.
چنان که انتظار می‌رود ایالات متحده و بریتانیا در بالای لیست جدول قرار دارند. اما آیا انتظار این را داشتید که آلمان و هلند به فاصله نزدیکی از یکدیگر در جایگاه سوم و چهارم قرار گیرند؟ جدول فوق می‌تواند به شما در انتخاب دانشگاه بر اساس کشور مناسب برای تحصیل در خارج از کشور کمک زیادی نماید.
انتخاب دانشگاه بر اساس سیستم آموزشی بین المللی
انتخاب دانشگاه بر اساس سیستم آموزشی بین المللی یکی دیگر از عوامل مهم در رتبه بندی دانشگاه‌ها برای اپلای دکتراست. دانستن این موضوع که کدام دانشگاه‌ها بیشترین سرمایه گذاری را در سیستم آموزشی بین المللی خود انجام داده‌اند می‌تواند از جهاتی بسیار سودمند باشد. سیستم رتبه بندی دانشگاه‌های نشریه THE یک معیار ساده برای این عامل در نظر گرفته است. معیار «نگرش بین المللی»، دانشگاه‌ها را بر اساس تعداد پرسنل و دانشجویان بین المللی دانشگاه که در پروژه‌های بین المللی مشغول هستند ارزیابی و اندازه گیری می‌کند. ۱۰ دانشگاه برتر جهان بر اساس این معیار به شرح جدول ذیل هستند:
جای تعجب نیست که شهرهای چندملیتی همانند سنگاپور، لندن، زوریخ و هنگ کنگ جدول را تسخیر کرده باشند. نکته جالب توجه این است که برخی دانشگاه‌هایی که رتبه جهانی خیلی بالایی ندارند در لیست ۱۰ دانشگاه برتر بین المللی قرار دارند. این دانشگاه‌ها محیطی مناسب برای پژوهش و فرصت‌های آموختن دانش جدید را برای‌تان فراهم می‌کنند. از اینرو جهت انتخاب دانشگاه مناسب برای اپلای دکترا گزینه ایده آلی محسوب میشوند.
انتخاب دانشگاه بر اساس رتبه دکترای دانشگاه
انتخاب دانشگاه بر اساس رتبه دکترای دانشگاه که دقیقا تمامی ملاحظات و ویژگی‌های این مقطع را در نظر گرفته باشد کار دشواری است. این مقاله بر روی داده‌های زیادی کار کرده و تجزیه و تحلیل انجام داده، اما واقعیت این است که به یک رتبه بندی دقیق برای دوره دکترای دانشگاه‌ها دست پیدا نکرده است. در بخش‌های قبل، ما تعدادی از فاکتورهای مهم از دید دانشجویان دکترا برای تحصیل در دوره دکترا در دانشگاه‌های مختلف را مورد بررسی قرار دادیم. در این مقاله ما برخی دانشگاه‌هایی را که دارای سیستم آموزشی برتر بوده و سرمایه گذاری قابل توجهی جهت بین المللی کردن محیط دانشگاه صرف نموده‌اند را بررسی کردیم که می‌تواند برای انتخاب دانشگاه مناسب برای تحصیل در خارج از کشور سودمند باشد. همچنین ارتباط مستقیمی بین رتبه کلی جهانی دانشگاه و ۱۰ دانشگاه برتر بر اساس معیارهای تحقیق و آموزش برای دوره دکترا مشاهده شد. همچنین مقاله نشان دهنده این است که دانشگاه‌های با رتبه برتر لزوما بهترین مکان برای تحصیل دکترا نیستند و برنامه‌ها و فرصت‌های تحقیقاتی ارزشمند الزاماً در تمام دانشگاه‌ها ارائه نمی‌شوند؛ با این وجود رتبه جهانی می‌تواند شما را به سمت انتخاب دانشگاه مناسب هدایت نماید.
